-
عباس وریج کاظمی
هیئت علمی موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی -
مهدی فرجی
دکتری جامعهشناسی نظری-فرهنگی دانشگاه تهران
مقالۀ حاضر به تحلیل سطوح عرفی شدن جامعۀ ایران در سه سطح کلان، میانه و خرد میپردازد. ایدۀ اصلی مقاله این است که در سطح کلان شاهد عرفی شدن در قلمرو سیستم هستیم. اما در قلمرو زیست-جهان و حوزۀ خصوصی و همومی، دین حضور فعال دارد. در سطح میانی نیز باید بین دین سازمانی و دین در حوزۀ عمومی مردم تفاوت قائل شد. در سطح کنشهای فردی، باورها و انگیزشهای مذهبی، همچنان نقش قابلملاحظهای در جهتدهی به کنشهای مردم ایفا میکند. درعینحال مردم تمایل دارند میان کنشهای دینی که آزادانه در زیست-جهان شکل میگیرد با کنشهایی که از بالا و در قلمرو رسمی تجلی مییابد تفاوت گذارند. بهطورخلاصه فرآیند عرفی شدن در سطح کلان جدیتر و چشمگیرتر است. نتیجه آنکه برای دینی شدن مجدد قلمرو زندگی، ضمن پرهیز از سازمانی کردن عناصر دینی باید به خروج آنها از قلمرو سیستم و ارتباطی کردن مجدد آنها همت گماشت.
لینک دریافت مقاله از نامۀ علوم اجتماعی