براساس دادههای موجود، تعداد فرزندان بیشناسنامه حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان غیرایرانی بیش از 100هزار نفر است. بسیاری از این افراد بیشتر خود را بهسمت مادر متمایل میدانند اما در جامعه اینطور پذیرفته نشدهاند و ازاینرو درگیر سرگردانی هویتی هستند. بیهویتی قانونی مادرایرانیها نتایج عمیق فرهنگی در زیستار فردی افراد و جامعۀ پیرامونی بهوجودمیآورد و در نسلهای بعدی آسیبهای فرهنگی اجتماعی بزرگتری را در پی خواهد داشت. این گزارش در تلاش است تا روند قانونی طیشده در مورد قانون تابعیت مادرانه را بهطورخلاصه شرح دهد و با ارائۀ آمارهای موجود و روایتهایی از زندگی این افراد وضعیت فعلی را روشن کند. بهعلاوه با تشریح ابعاد فرهنگی زیستار مادرایرانیها بتواند پیشنهادات مؤثری برای سیاستگذاری در این حوزه ارائه دهد.
ابراهیم حاجیانی در مرداد ماه 1400 نقدی با عنوان «تمرکز بر هویت ملّی» بر گزارش پژوهشی «جامعه، دولت و ایدۀ شکاف قومی در ایران» نوشتۀ هادی سلیمانی قرهگل نوشت که در اینجا آورده میشود.
مقالۀ «هویت ایرانی از دیدگاه صاحبنظران و مردم» را قربانعلی سبکتکین ریزی و سمانه سادات سدیدپور نوشتهاند و در دوفصلنامۀ مسائل اجتماعی ایران، سال دهم، شمارۀ 1، بهار و تابستان 1398 منتشر شده است.
مقالۀ «تبیین جامعهشناختی سیاستهای هویتی دولت پهلوی اوّل» را تقی آزاد ارمکی، علی محمد حاضری، علی ساعی و فرهاد نصرتینژاد نوشتهاند و در مجلۀ جامعهشناسی ایران، دورۀ بیستویکم، شمارۀ 3، پاییز 1399 منتشر شده است.
مقالۀ «فرایند تغییرات فرهنگی ایرانیان (تحلیل روایت تغییرات چند فرد ایرانی در چند دهۀ اخیر)» را حسن رضایی بحرآباد، علی اکبر مجدی، رامپور صدرنبودی و حسین بهروان نوشتهاند و در فصلنامۀ انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، سال پانزدهم، شمارۀ 57، زمستان 1398 منتشر شده است.
مرکز ملی مطالعات جهانیشدن در سال 1392 کتاب «فرهنگ و جهانیشدن» را منتشر کرد. این کتاب تلخیص و ترجمه هفت کتاب است: 1- فرهنگ، فرد اینگلس، 2- نظام چندفرهنگی در جامعه جهانی، پیتر کیویستو، 3- فضای فرهنگهای جهانی معماری، شهرگرایی، هویت، آنتونی کینگ، 4- مردمشناسی جهانیشدن: مجموعه مقالات،جاناتان خاویر ایندا و رناتو روسالدو، 5- جهانیشدن و تمدنها، مهدی مظفری، 6- هویتهای دولتی و همگنسازی مردم، هیثر رائه و 7- دانشگاه در عصر جهانیشدن، روجر کینگ.