تدوین

  • تصویر میثم ملکشاه

    میثم ملکشاه

    کارشناسی ارشد فلسفه علوم اجتماعی

تحلیل سهم حوزه رسانه و ارتباطات جمعی در لایحه بودجه سال 1399

گزارش «بررسی لایحه بودجه سال 1399 کل کشور؛ حوزه رسانه و ارتباطات جمعی» در دی‌ماه سال 1398 توسط دفتر مطالعات آموزش و فرهنگ معاونت پژوهش‌های اجتماعی-فرهنگی مرکز پژوهش‌های مجلس تهیه‌شده است. گزارش حاضر سهم هر دستگاه و تغییرات در این بخش را مورد بررسی قرار می‌دهد. مرور آمارها حاکی از تغییرات جدی در بودجه برخی دستگاه‌ها دارد هرچند تغییر جدی در کلیت بودجه را نشان نمی‌دهد.
تصویر تحلیل سهم حوزه رسانه و ارتباطات جمعی در لایحه بودجه سال 1399

سهم حوزه رسانه و ارتباطات جمعی از لایحه بودجه سال 1399

در لایحه بودجه سال 1399، حدود 2.300 میلیارد تومان برای فصل رسانه در نظر گرفته‌شده است. این مبلغ حدود 24 درصد از اعتبارات امور فرهنگ، تربیت‌بدنی و گردشگری است. کل اعتبارات برنامه‌های فصل رسانه (جاری و عمرانی) نسبت به مصوب سال 1398، 4.6 درصد و اعتبارات هزینه‌ای و عمرانی برنامه‌های حوزه رسانه در این لایحه نیز نسبت به مصوب سال 1398 به ترتیب 4.3 و 9.9 درصد کاهش داشته است. (صفحه 1)

سهم دستگاه‌های مختلف ذیل فصل رسانه از لایحه بودجه سال 1399

  • سهم دستگاه‌های مختلف از محل اعتبارات فصل رسانه به این شرح است: (صفحه 2)
  • حدود 1.878 میلیارد تومان، صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران،
  • حدود 255 میلیارد تومان، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی،
  • حدود 124 میلیارد و پانصد میلیون تومان، خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا)،
  • حدود 26 میلیارد تومان، خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)،
  • حدود 6 میلیارد تومان، شورای نظارت بر صداوسیما،
  • مبلغ 1 میلیارد تومان، خبرگزاری خانه ملت،
  • مبلغ 700 میلیون تومان، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی.

جدول 1- درصد تغییرات اعتبارات دستگاه‌های حوزه رسانه در لایحه بودجه سال 1399 نسبت به قانون بودجه سال 1398

رشد اعتبارات هزینه‌ای

رشد اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای

مجموع اعتبارات

صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران

5.26-

9.89-

5.6-

شورای نظارت بر صداوسیما

5-

0

4.9-

خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا)

22

0

21.46

خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)

4.89

0

4.81

تحلیل لایحه بودجه در خصوص دستگاه‌های رسانه‌ای

دو دستگاه اجرایی مهم حوزه رسانه، سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران و سازمان خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) می‌باشند. در این قسمت علاوه بر دو دستگاه فوق رویکرد دولت نسبت به بودجه خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) و شورای نظارت بر صداوسیما تحلیل‌شده است.

سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران

  • کاهش بودجه عمومی صداوسیما: اعتبارات هزینه‌ای این سازمان در لایحه سال 1399 نسبت به قانون سال 1398، حدود 5 درصد کاهش پیداکرده و اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای نیز حدود 10 درصد کاهش‌یافته است. به‌طورکلی بودجه این سازمان در ردیف 283500 حدود 5 / 5 درصد کاهش‌یافته است. (صفحه 8)
  • عدم انجام تکلیف قانونی نسبت به ماده (93) قانون برنامه ششم: به‌موجب ماده (93) قانون برنامه ششم توسعه، دولت مکلف بوده از ابتدای اجرای قانون برنامه در قالب بودجه سنواتی، سهم خود را در تأمین بودجه سازمان صداوسیما حداقل به میزان هفت‌دهم درصد بودجه عمومی دولت لحاظ و تخصیص دهد. منابع بودجه عمومی دولت بر اساس لایحه بودجه سال 1399 حدود 563 هزار میلیارد تومان است که طبق ماده (93) قانون برنامه ششم توسعه حداقل کمک دولت به سازمان معادل 3.946 میلیارد تومان خواهد شد. در حال حاضر مجموع اعتبارات پیش‌بینی‌شده اعم از اعتبارات جاری، عمرانی و از محل صندوق توسعه ملی معادل 3.678 میلیارد تومان است که با این حساب میزان کسری بودجه سازمان نسبت به 0.7 درصد مبلغ 268 میلیارد تومان خواهد بود و دولت به تکلیف خود عمل‌نکرده است. مجموع اعتبارات صداوسیما در لایحه پیشنهادی سال 1399 در مقایسه با بودجه مصوب سال 1398 به میزان 2.95 درصد و معادل 112 میلیارد تومان کاهش داشته است.
  • افزایش 10 درصدی سقف درآمد اختصاصی: در لایحه بودجه سال 1399 مبلغ 2.200 میلیارد تومان اعتبار به‌عنوان درآمد اختصاصی برای سازمان صداوسیما پیش‌بینی‌شده که این مبلغ نسبت به قانون بودجه سال 1398، 200 میلیارد تومان افزایش نشان می‌دهد. با احتساب درآمد اختصاصی فوق مجموع اعتبار پیش‌بینی‌شده برای این سازمان در لایحه بودجه سال آتی 5.878 میلیارد تومان است. شایان توجه است سهم درآمد اختصاصی از مجموع اعتبارات صداوسیما حدود 37.5 درصد می‌باشد که این موضوع نگرانی از بابت رواج مصرف‌گرایی، فاصله گرفتن از مأموریت‌ها و رسالت‌های صداوسیما، حرکت به سمت کالایی شدن مخاطب و لطمه به اعتماد عمومی نسبت به سازمان را به دنبال داشته و بیم تبدیل‌شدن این سازمان به یک بنگاه تبلیغاتی اقتصادی سودآور را تشدید خواهد کرد. درمجموع اعتبارات پیش‌بینی‌شده برای سازمان صداوسیما در لایحه بودجه سال 1399 کل کشور شامل اعتبارات جاری، عمرانی، ارزی، اختصاصی و متفرقه حدود 5.928 میلیارد تومان است. (صفحه 9)

رشد چشمگیر بودجه خبرگزاری جمهوری اسلامی

اعتبارات خبرگزاری جمهوری اسلامی در لایحه بودجه سال 1399، 21.46 درصد رشد داشته که بیشترین درصد افزایش اعتبار در میان دستگاه‌های حوزه رسانه است. اعتبارات خبرگزاری جمهوری اسلامی 5.45 درصد کل اعتبارات برنامه‌های حوزه رسانه است.

کاهش 5 درصدی بودجه شورای نظارت بر صداوسیما

اعتبارات هزینه‌ای این شورا حدود 5 درصد کاهش و اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای آن تغییری نداشته است و درمجموع بودجه این شورا حدود 5 درصد کاهش را نشان می‌دهد. (صفحه 9)

رشد 5 درصدی بودجه خبرگزاری دانشجویان ایران

اعتبارات هزینه‌ای این خبرگزاری در لایحه بودجه سال 1399 نسبت به قانون سال 1398، حدود 4.89 درصد رشد و اعتبارات تملک دارایی سرمایه‌ای آن نسبت به قانون سال 1398 تغییری نداشته است. در مجموع کل بودجه این خبرگزاری حدود 4.81 درصد رشد پیداکرده است. شایان‌ذکر است اعتبارات این خبرگزاری از محل جهاد دانشگاهی در قالب کمک به خبرگزاری دانشجویان ایران تأمین می‌شود و 1.15 درصد کل اعتبارات برنامه‌های حوزه رسانه است. (صفحه 9)

متن کامل این گزارش در پیوست زیر قابل دریافت است.

283927