ارزیابی سیاست‌های فرهنگی کنونی ایران

این پژوهش با تحلیل محتوای قانون اساسی و برنامۀ پنجم توسعه (فصل فرهنگ) و همچنین سند سیاست فرهنگی جمهوری اسلامی به تحلیل وضعیت کنونی سیاست فرهنگی در ایران پرداخته است. به جهت تدوین چهارچوب ارزیابی و پیدا کردن متغیرها و مقوله­‌های مورد نیاز در تحلیل محتوا، ابتدا به طرح برداشت­‌ها و تعابیر مختلفی که از فرهنگ وجود دارد و تأثیر هر یک بر سیاست­گذاری پرداخته شده است. در ادبیات پژوهش نیز ابعاد مختلف سیاست­گذاری فرهنگی واکاوی شده و مروری بر جریان­‌های فرهنگی موجود اعم از اسلام­گرایی، نوگرایی دینی یا روشنفکری ایرانی، نوگرایی سکولار، میانه‌روی سیاسی و اصلاح طلبی، اسلام سنتی، تکنوکراسی در جامعۀ ایرانی شده است. جریان­‌های فرهنگی مبتنی بر مطبوعات ویژۀ آن جریان­‌ها و چهره­‌های برجستۀ هر جریان، مقوله­‌های مورد مناقشه در نوع تعریف فرهنگ و دین و جامعه و همچنین نحوۀ سیاست­گذاری فرهنگی و دخالت دولت در فرهنگ مدنظر بوده است.

مقوله‌­های کلی که در تحلیل سیاست­‌های فرهنگی مورد استفاده قرار می­‌گیرند عبارتند از: نوع گزاره­‌های سیاست­گذاری، تعریف فرهنگ به کار گرفته شده، سرمشق و منشاء کارکرد مورد انتظار از فرهنگ، حوزۀ سیاست­گذاری شده، محدودۀ فرهنگ، ویژگی مورد تأکید از فرهنگ و نهاد متولی اجرای سیاست مورد نظر.

یافته­‌ها نشان می­‌دهد که در سیاست­‌های فرهنگی ایران تعریف وسیعی از فرهنگ مورد نظر است و بیشتر حجم سیاست‌­های فرهنگی ایران را ارزش‌گذاری و هدف­‌گذاری تشکیل داده است نه سیاست به معنای واقعی کلمه. سیاست­‌های فرهنگی ایرانی کاملا دولتی است و حدود و ثغور دخالت­‌های دولت ایران در آن مبهم است. سیاست­‌های فرهنگی از جهت هنجاری بودن و شریعت­گرایانه بودن، سویافته است و به علاوه اینکه نیندیشیده­‌های فراوانی دارد. همچنین در متن سیاست­‌های فرهنگی، تناقضاتی در سرمشق­‌های مورد استفاده دیده می­‌شود.

اطلاعات بیشتر درباره این پایان‌نامه از اینجا قابل دسترس است.