این کتاب در صدد است با مروری بر موضوع فرهنگ و تمدن، عناصر و مولفه‌های فرهنگی در تعامل‌های اجتماعی ملی و بین‌المللی و تحول فضای مناسبات فرهنگی در عصر جهانی شدن چارچوبی از ظرفیت‌ها و زمینه‌های تعامل‌های فرهنگی در حوزه جغرافیایی اکو ترسیم کند.

بررسی لایحه بودجه سال 1401 کل کشور

بودجه حوزه رسانه و ارتباطات جمعی

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی با انتشار گزارشی به بررسی بودجه حوزه رسانه و ارتباطات جمعی در لایحه بودجه سال 1401 کل کشور پرداخته است. در این مطلب بخش‌های مهم این گزارش به همراه متن کامل آن آمده است. امین طیب‌طاهر و امین زاده‌حسین نویسندگان این گزارش تحلیلی هستند.
هر سازمانی برای تحقق اهداف خاصی، ایجاد می‌شود و تمامی عوامل برنامه‌ریزی و اجرایی آن در جهت تحقق اهداف سازمانی، بسیج و متمرکز می‌شوند. این کتاب با عنوان «وظایف سیاست‌گذاری و اجرایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی» به تبیین و احصای وظایف سیاست‌گذاری و اجرایی این وزارتخانه با رویکرد تفویض به ادارات کل استانی می‌پردازد.
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی همانند سال‌های گذشته در سالنامه 1399 نیز مهم‌ترین آمار مربوط به فرهنگ و هنر را منتشر کرده است. شایان ذکر است در این سال به دلیل شیوع بیماری کرونا بسیاری از فعالیت‌های فرهنگی و هنری تعطیل شدند و به همین دلیل این شاخص‌ها نسبت به سال‌های قبل کاهش قابل توجهی داشتند.
مرکز ملی مطالعات جهانی‌شدن در سال 1392 کتاب «فرهنگ و جهانی‌شدن» را منتشر کرد. این کتاب تلخیص و ترجمه هفت کتاب است: 1- فرهنگ، فرد اینگلس، 2- نظام چندفرهنگی در جامعه جهانی، پیتر کیویستو، 3- فضای فرهنگ‌های جهانی معماری، شهرگرایی، هویت، آنتونی کینگ، 4- مردم‌شناسی جهانی‌شدن: مجموعه مقالات،جاناتان خاویر ایندا و رناتو روسالدو، 5- جهانی‌شدن و تمدن‌ها، مهدی مظفری، 6- هویت‌های دولتی و همگن‌سازی مردم، هیثر رائه و 7- دانشگاه در عصر جهانی‌شدن، روجر کینگ.
به دلیل برخی موانع فرهنگی و محیطی در آینده باروری به آسانی افزایش نمی‌یابد؛ زیرا کوچک‌سازی بعد خانواده امروزه به هنجاری جهان شمول تبدیل شده و بدیهی است که تغییر آن در زمانی کوتاه دشوار است. از این رو ارزش فرهنگی نهادی شده به دلیل دیرپایی و استمرار، تنها از طریق سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی فرهنگی مستمر و درازمدت تغییرپذیر خواهد بود. هدف این مطالعه نیز نشان دادن همین تأثیر و تأثرات جمعیت و فرهنگ بر یکدیگر است. این گزارش پژوهشی با عنوان «بررسی نسبت فرهنگ با تغییرات جمعیتی» توسط نظام بهرامی کمیل در سال 1396 انجام شده و دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی راهبردی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی آن را منتشر کرده است.
از یک منظر رابطه میان فرهنگ با سیاست رابطه کل و جزء یا عام و خاص است. در چنین وضعی سیاست درون فرهنگ جای می‌گیرد. از منظری دیگر، از یک نظر با تأکید بر بخش ارزش و اخلاق و اعتقاد، فرهنگ از سیاست جدا می‌شود. در چنین وضعی ممکن است سیاست هدف اخلاقی پیدا کند، اما خود از مقوله اخلاق نیست. این گزارش پژوهشی با عنوان «نسبت فرهنگ با سیاست و اقتصاد» توسط سیدمحمد محمدی و مسعود پدرام در سال 1397 توسط دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی راهبردی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منتشر شده است.
دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان یکی از ابعاد سیاست خارجی تلاش و کوشش از پیش طراحی‌شده و سازمان‌یافته برای تأثیرگذاری بر برداشت‌ها، ادراکات، افکار، انگاره‌ها، ایده‌آل‌ها، ارزش‌ها، ایستارها باورهای سایر ملت‌ها از طریق تبیین و ترویج فرهنگ و تمدن ایرانی و شناخت درک واقعی از فرهنگ‌های دیگر به‌منظور تأمین و توسعه منافع ملی است. این گزارش توسط محمدحسین رستگاری نوشته شده و دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی راهبردی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال 1395 آن‌را منتشر کرده است.
این پایان نامه به ارزیابی سیاست‌ها فرهنگی کنونی ایران می‌پردازد. این پایان‌نامه در مقطع کارشناسی ارشد دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران رشتۀ جامعه‌شناسی توسط نوح منوری بیدگلی در سال 1389 با راهنمایی تقی آزاد ارمکی و مشاوره یوسف اباذری دفاع شده است.
این پایان نامه به آسیب شناسی اجرای سیاست‌های توسعه در ایران با تأکید بر مطالعۀ موردی قانون برنامه سوم توسعه در بخش فرهنگ پرداخته است. این پایان نامه در مقطع کارشناسی ارشد دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران توسط حمید توسلی صباغ در سال 1386 و با راهنمایی کیومرث اشتریان دفاع شده است.

مطالعات راهبردی (5)

مسئله‌شناسی در حوزه فرهنگ

هدف این نوشتار ارائه ادبیات و تحلیلی از چگونگی صورت‌بندی مسائل در حوزه فرهنگ و فراهم آوردن بستری مناسب برای سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان فرهنگی برای دستیابی به یک دستور کار قابل اتکاء از مسائل فرهنگی است، که بتوانند در شرایط منسجم‌تری بر مسائل فرهنگی نه مسلط بلکه فائق آیند. گزارش «مسئله‌شناسی در حوزه فرهنگ» توسط دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی راهبردی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال 1395 منتشر شده است. در مطلب حاضر بخش‌هایی از این گزارش به همراه متن کامل آن ارائه شده است.
چارچوب آمار فرهنگی(FCS) یک ابزار برای سازماندهی آمار فرهنگی ملی و بین المللی است که بر پایه مفهوم و درک مشترکی از فرهنگ استوار است و سنجش طیف گسترده‌ای از اصطلاحات فرهنگی را بدون در نظر گرفتن خاصیت اقتصادی و اجتماعی تولید آن امکان­‌پذیر می­‌کند و از طریق بیان تعاریف استاندارد، ارائه اطلاعات قابل مقایسه بین‌المللی امکان‌پذیر خواهد بود.
گزارش «آمایش سرزمین در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی» توسط علی باصری و رضا مجیدی‌زاده نوشته شده و دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی راهبردی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال 1396 آن را منتشر کرده است. در مطلب حاضر بخش‌هایی از این گزارش به همراه متن کامل آن ارائه شده است.
گزارش «بررسی لایحه بودجه سال 1400 کل کشور؛ بودجه بخش میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری» در دی‌ماه سال 1399 توسط دفتر مطالعات آموزش و فرهنگ معاونت پژوهش‌های اجتماعی- فرهنگی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی تدوین‌شده است. گزارش حاضر به مسئله تطبیق سیاست‌ها و برنامه‌های مدنظر لایحه بودجه با اسناد بالادستی و به‌صورت مشخص قانون برنامه ششم توسعه می‌پردازد.
داده‌ها و اطلاعات تولیدشده تا زمانی که در اختیار پژوهشگران برای نگارش تحلیل‌های ثانویه و دیگر پژوهش‌های کیفی قرار نگیرد، نمی‌تواند منشأ تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری شود. یادداشت حاضر سرمقاله شماره جدید مجله «نمایه پژوهش» است که به تازگی منتشر شده است.