ضرورت پژوهش
شناخت، آگاهیها و نگرشها و رفتارهای اجتماعی و فرهنگی از اساسیترین نیازهای بنیادی در امر برنامهریزی فرهنگی و پیگیری تحولات آن در آینده است. در کشور ما این موضوع با وجود اهمیت بالایی که دارد کمتر بهصورت منسجم و مستمر موردتوجه قرارگرفته است. در جامعهای که نزدیک به 60درصد آن را افراد زیر 30سال تشکیل میدهند و جمعیت جوان آن بهطورمطلق 30درصد است، نیاز به برنامهریزی دقیق و هماهنگ برای هدایت جامعه بهسوی ارزشهای اجتماعی متعالی و مبتنی بر فرایند توسعۀ پایدار بدیهی و ضروری است.
برای این منظور باید اولاً بدانیم ارزشها و نگرشهای عمدۀ این قشر بزرگ چه چیزهایی هستند، ثانیاً جریان و جهت کلّی تغییرات ارزشی در جامعه به کدام سمتوسو بوده و جامعه در کدام جهت در حرکت است. در تدارک انجام چنین مطالعاتی در ایران، نخستین گام انجام مطالعات توصیفی اوّلیه و ایجاد ساختاری است که در دورههای معین، اطلاعات مربوط به نگرشها و ارزشها را بهطورمنظم جمعآوری کند.
اهداف پژوهش
هدف کلی
هدف کلی این پژوهش شناخت نگرشها و رفتارهای اجتماعی و فرهنگی جوانان 15 تا 29سال سراسر کشور است. در این بخش از گزارش محورهایی از فرهنگ که موردتوجه قرار گرفته عبارت است از: هویت دینی که دارای ابعاد اعتقادی، مناسکی، پیامدی، عاطفی یا تجربی و پیشبینی مذهبی جوانان در آینده و هویت ملّی، فردی، شغلی، جنسی، سیاسی و دیگر ویژگیهای اجتماعی پاسخگویان است. در ملّ میتوان گفت اهداف کلّی تحقیق حاضر جمعآوری نظرات نوجوانان و جوانان 15 الی 29 سالۀ شهری و روستایی بهمنظور دریافت نظرات آنان در مورد روابط و تعاملات اجتماعی و هویت ملّی، اجتماعی و سیاسی آنان است.
اهداف خاص پژوهش زیر را میتوان به شکل زیر برشمرد:
- جمعآوری نظرات نوجوانان و جوانان در مورد هویت دینی آنان
- جمعآوری نظرات نوجوانان و جوانان در مورد هویت ملّی آنان
- جمعآوری نظرات نوجوانان و جوانان در مورد هویت فردی آنان
- جمعآوری نظرات نوجوانان و جوانان در مورد هویت شغلی آنان
- جمعآوری نظرات نوجوانان و جوانان در مورد هویت جنسی آنان
- جمعآوری نظرات نوجوانان و جوانان در مورد هویت سیاسی آنان
روش تحقیق
مطالعۀ حاضر پیمایشی در سطح ملّی بوده که هدف از آن درک ارزشها و پیشبینی تغییرات آن در جامعۀ ایران بوده است. جامعۀ آماری این پژوهش مجموعۀ افراد 15 تا 29 سال خانوادههای معمولی ایران در تمامی شهرها و روستاهای کشور بوده است. حجم نمونۀ انتخابی برای تحت پوشش قراردادن تمامی استانهای کشور 6400نفر برآورد شده است. لازم به ذکر است باتوجهبه زیادبودن تعداد سؤالات و گویهها، پرسشنامۀ تحقیق به چهار پرسشنامۀ مجزا تقسیم شده و گردآوری اطلاعات بهطورجداگانه صورت گرفته است. بنابراین در مجموع 25600 پرسشنامه تکمیل و جمعآوری شده است. دادههای این مطالعه در اواخر مهرماه 1389 گردآوری شده است.