اسباب‌بازی به‌عنوان یک محصول فرهنگی، ارتباطی عمیق و تأثیرگذار با سبک زندگی اعضاء جامعه، به‌ویژه کودکان و نوجوانان، دارد. مرکز تحقیقات صداوسیما داده‌نمایی را با این مضمون در دی سال 1402 نشان داده است.
این مقاله به بررسی نقش رسانه‌ها و انتقال از رسانه‌های سنتی به رسانه‌های نوین می‌پردازد و تأکید می‌کند که رسانه‌های مشارکتی می‌توانند فضایی مردم‌سالارانه‌تر ایجاد کنند. همچنین، ضرورت شناخت و تطبیق انتظارات با ماهیت این رسانه‌ها برای بهره‌برداری بهینه از آن‌ها مورد تأکید قرار می‌گیرد. در سال 1401 این مقاله در وبگاه مرکز تحقیقات صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران منتشر شده است.
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در اسفند 1403 پژوهشی منتشر کرده است که نشان می‌دهد؛ مجموع اعتبارات دستگاه‌های دین در لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ به بیش از ۴۰ هزار میلیارد تومان رسیده و با رشد ۲۵.۳درصدی نسبت به سال گذشته، نشان‌دهنده توجه بیشتر به این حوزه است. همچنین، محوریت بخشیدن به اسناد کلان سیاستی می‌تواند به بهبود انضباط دستگاهی و افزایش شفافیت عملکردی کمک کند.
سید حسنعلی سیاحی‌زاده فرد
سینا عصاره‌نژاد دزفولی
رصد اخبار در فروردین 1404منتشر کرد، در ایام نوروز 1404، از 25 اسفند تا 15 فروردین‌ماه، 36 میلیون و 519 هزار و 671 نفر به سفر رفتند. بیشترین سفرها به استان‌های مازندران، گیلان، خراسان رضوی، تهران و اصفهان انجام‌شده است.
در سال 1403، 67 نمایش تئاتر در ایران فروش بالای 1 میلیارد تومان داشته‌اند، که نشان‌دهندۀ وضعیت خوب تئاتر کشور است. نمایش «امشب به‌صرف بورش و خون» با فروش 19.9 میلیارد تومان، پرفروش‌ترین نمایش سال بوده است، اطلاع‌نگاشت پیش‌رو را نمافر در فروردین 1404 منتشر کرده است.
گزارش رصد فرهنگی (88)
صنعت کتاب در ایران؛ تصویری از وضعیت تولید کتاب
گزارش رصد فرهنگی پیش‌رو که در اسفند 1403 در مرکز رصد فرهنگی کشور تهیه‌شده است؛ به بررسی وضعیت تولید کتاب در ایران از سال ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۲ می‌پردازد و نشان می‌دهد که باوجود کاهش شمارگان کل کتاب‌ها، تعداد عناوین منتشرشده به‌طور چشمگیری افزایش‌یافته است. این رشد نشان‌دهندۀ تنوع بیشتر در محتوای کتاب‌ها و تلاش ناشران برای پاسخگویی به نیازهای متنوع مخاطبان است و همچنین به افزایش تقاضا برای آثار بین‌المللی اشاره دارد. پیشنهادهایی برای بهبود زیرساخت‌ها و نوآوری در محتوا نیز ارائه‌شده است.
زینب زین‌الدینی
گزارش رصد فرهنگی (87)
وضعیت مطالعه کتاب در میان ایرانیان
این گزارش یکی دیگر از گزارش‌های مرکز رصد فرهنگی کشور است که به بررسی سرانه مطالعه و عوامل مؤثر بر آن در ایران می‌پردازد و نشان می‌دهد که 54 تا 66 درصد جمعیت به مطالعه کتاب‌های غیردرسی می‌پردازند. همچنین، میانگین زمان مطالعه روزانه بین 13 تا 32 دقیقه است و استان تهران با سرانه مطالعه بالاتر، ازنظر تعداد کتابخانه به ازای هر صد هزار نفر در وضعیت مناسبی قرار ندارد.
سیده فاطمه فیروزآبادی
پژوهش فرهنگی
تأثیرات بازی‌های ویدئویی بر رشد اخلاقی کاربران
بررسی تأثیر بازی‌های ویدئویی بر رشد اخلاقی کاربران نشان می‌دهد که بسته به سناریو، محتوای بازی و سن کاربر، این تأثیرات می‌تواند مثبت یا منفی باشد. همچنین، اهمیت رده‌بندی سنی و نقش والدین در مدیریت استفاده از این بازی‌ها برای جلوگیری از ناهنجاری‌های رفتاری و ارتقاء رشد اخلاقی کاربران ضروری است، این پژوهش در سال 1401 از طرف پژوهشگاه فضای مجازی منتشرشده است.
محمدمهدی قاسم‌پور
مقاله فرهنگی
دیدگاه صاحب‌نظران در مورد ذهنیت جامعه ایرانی به فضاهای تفریحی با استفاده از الگوی نظری ِمکان سوم اولدنبرگ
مقاله به بررسی دیدگاه صاحب‌نظران درباره ذهنیت جامعه ایرانی نسبت به فضاهای تفریحی می‌پردازد و نشان می‌دهد که این فضاها نیاز به توجه بیشتری دارند. پیشنهاد می‌شود با ایجاد تفریحات هدفمند و سرمایه‌گذاری در این فضاها، فضامکان‌های تفریحی تقویت شوند و از تبدیل آن‌ها به الگوهای نافرمانی جلوگیری گردد این مقاله در پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی، دی 1403 منتشرشده است.
عزت‌الله میرزایی
اطلاع‌نگاشت مقابل نشان می‌دهد که در شش‌ماهه نخست سال 1402، با ثبت 12.465 فوتی ناشی از حوادث جاده‌ای، ضرورت فرهنگ‌سازی و آموزش درزمینۀ ایمنی جاده‌ها بیش‌ازپیش احساس می‌شود، این اطلاع‌نگاشت در وبگاه مرکز آمار در بهمن 1402 منتشرشده است.
پادکست‌ها به‌عنوان رسانه‌ای نوظهور، نیاز مخاطب ایرانی به داستان‌گویی را برآورده کرده و با بهره‌گیری از فرهنگ شفاهی، محبوبیت زیادی پیداکرده‌اند. تحلیل‌ها نشان می‌دهد که موضوع‌هایی مانند داستان، روان‌شناسی و تاریخ در میان پادکست‌های فارسی پرطرفدارند، در‌حالی‌که تولید محتواهای تخصصی‌تر در حوزه‌های علم و فنّاوری هنوز محدود است و نیاز به سرمایه‌گذاری بیشتری دارد. اطلاع‌نگاشت زیر را وبگاه نمافر در مهر 1402 منتشر کرده است.
آمارنامه پژوهشی
اطلس مردم‌نگاری سرزمین
اطلس مردم‌نگاری سرزمین سعی کرده ابزار بسیار مفید و سودمندی برای مدیریت حجم زیادی از داده‌های فرهنگی، اجتماعی، مکانی، اقتصادی، جمعیتی ارائه دهد، این آمارنامه پژوهشی در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در آذر 1403 منتشرشده است.
معصومه رخشا
در اطلاع‌نگاشت مقابل نشان داده است؛ جشنوارۀ فیلم فجر امسال با حضور ۱۵ فیلم تولیدشده به‌واسطۀ نهادها و مؤسسه‌های مختلف، ازجمله اوج و سوره، شاهد تنوع بیشتری در عرصه تولید فیلم‌ها است، این اطلاع‌نگاشت را نمافر در بهمن 1403 منتشر کرده است.
پژوهش سیاستی
کشورگشایی سایبری؛ مفهوم دیپلماسی سایبر و قابلیت‌های دیپلماسی سایبر ایران، روسیه و رژیم اشغالگر صهیونیستی
این پژوهش به تحلیل دیپلماسی سایبری در ایران، روسیه و رژیم اشغالگر اسرائیل می‌پردازد و نقش آن را در سیاست‌های داخلی و خارجی این کشورها در عصر دیجیتال بررسی می‌کند. یافته‌ها نشان می‌دهد که این کشورها از دیپلماسی سایبری به‌عنوان ابزاری برای پیشبرد منافع ملی و تقویت حضور خود در نظام بین‌الملل استفاده می‌کنند و بر اهمیت همکاری‌های چندجانبه در مدیریت فضای سایبری تأکیددارند، این پژوهش را پژوهشکده فضای مجازی در اسفند 1400 منتشر کرده است.
فهیمه صابری
انجمن سینمای جوانان ایران با تمرکز بر فیلم کوتاه به‌عنوان نقطه عزیمت سینمای بلند، اهدافی چون نگره بومی و اقتباس را در برنامه‌های خود قرار داده و با اقدامات مؤثر در آموزش و حمایت از تولید، به‌دنبال تغییر نسل سینماگران و تنوع ژانری است؛ این مقاله در بهمن 1403 در وبگاه سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منتشر شده است.
مجید کیانیان