امید اجتماعی یکی از مفاهیم بنیادین در علوم اجتماعی است که به‌عنوان نیروی محرک در جامعه، نقش اساسی در تحقق اهداف جمعی و ارتقاء کیفیت زندگی شهروندان دارد. در مطالعه‌های مربوط به امید اجتماعی، توجه به روندهای تغییرات اجتماعی از اهمیت بالایی برخوردار است. این روندها می‌توانند تحت تأثیر عواملی مانند وضعیت اقتصادی، سیاست‌گذاری‌های دولت، تحولات جهانی و یا وقایع خاص ملی تغییر یابند. بررسی‌های صورت گرفته در این گزارش نشان می‌دهد تا سال 1395 در ارتباط با آیندۀ اقتصادی نزدیک به 47درصد اعتقاد به بهبودی وضع موجود داشتند و 42.2درصد وضعیت را ثابت و بدون تغییر می‌دانستند.
امید به بهبودی اوضاع اقتصادی در اواخر سال 95 به 17درصد و در مرداد سال 1397 به کمتر از 10درصد رسید. امید به بهبودی وضعیت آینده کشور در سال 1400 به 33درصد رسید. باروی کار آمدن دولت چهاردهم امید به بهبودی وضعیت به 34.3درصد مشاهده شد. بر اساس این بررسی مناسب بودن ساختارها برای تحقق وعده‌های رئیس‌جمهور چهاردهم از نگاه 26.7درصد زیاد ارزیابی‌شده و 37.8درصد این تناسب را در حد متوسط می‌دانند. نتایج نشان می‌دهد، مهم‌ترین عامل ناامیدی از نگاه مردم ناکارآمدی مدیران است. همچنین مهم‌ترین عامل امیدآفرین در کشور رونق و شکوفایی اقتصادی است.
بر اساس آخرین گزارش ارزش‌های جهانی مقایسه وضعیت ایران با متوسط جهانی نشان می‌دهد، ایرانی‌ها در شاخص‌های مهمی نظیر دسترسی به غذا، خدمات پزشکی و درآمد نسبت به بسیاری از کشورهای جهان وضعیت بهتری دارند، اما درمجموع رضایت از وضعیت مالی و رضایتمندی از زندگی در میان کشورهای بررسی‌شده، در گزارش مزبور کمتر است. این بررسی گویای آن است که رضایتمندی و امید اجتماعی در ایران فقط تحت تأثیر شرایط معیشتی نیست و ضرورت دارد عوامل دیگر بررسی شود. همچنین بر اساس گزارش ارزش‌های جهانی ایرانیان به نسبت با سایر کشورها به‌طور متوسط؛ بیشتر معتقدند که وضعیتشان نسبت به وضعیت نسل گذشته بهبودیافته است. مجموع بررسی‌های صورت گرفته حاکی از آن است درحالی‌که امید به آینده در فضای انتخاباتی افزایش می‌یابد اما هم‌زمان در صورت تحقق نداشتن وعده‌های انتخاباتی، شاهد تشدید مضاعف بی‌اعتمادی، نارضایتی و ناامیدی خواهیم بود.