چکیده
در نظرسنجی حاضر ابعاد مختلف استفاده از موسیقی بررسی شده است. نمونۀ این طرح شامل شهروندان تهرانی است که از بین تلفنهای خانوادههای تهرانی بهصورت تصادفی و متناسب با جمعیت هر منطقه (با استفاده از روش نمونهگیری طبقهای) انتخاب شده است. پس از انتخاب نمونهها با استفاده از روش مصاحبۀ تلفنی، نظرات یک نفر از افراد خانوادۀ تعیین شده بهصورت تصادفی که سن 15 تا 35 سال داشته پرسیده شده است. حجم نمونه نیز با استفاده از فرمول کوکران محاسبه شد که درنهایت 1046نفر حجم نمونه را تشکیل میدهند. جهت استخراج دادههای گزارش از نرمافزار SPSS و برای تحلیل دادهها از آمارۀ x2، سطح معنیداری (sig) و آمارههای samerss-d و Kerman-v استفاده شده است.
ازجمله نتایج حاصل شده از این نظرسنجی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- 68.3درصد پاسخگویان در حد «خیلی زیاد و زیاد» و 27.6درصد در حد «کم و خیلی کم» به موسیقی علاقه دارند.
- مهمترین دلایل پاسخگویانی که به موسیقی علاقه ندارند (4.1درصد کل پاسخگویان) عبارتند از: «دوست نداشتن موسیقی» (27.9درص)، «مشغلۀ کاری و کمبود وقت» (25.7درصد)، «حوصله نداشتن» (11.6درصد)، «علاقه داشتن به قرآن» (11.6درصد) و «حرام بودن موسیقی» (9.3درصد).
- 67.6درصد علاقهمندان موسیقی به «موسیقی آرام (لایت)» و 17.5درصد به «موسیقی تند و هیجانانگیز» بیشتر علاقه دارند. 13.6درصد نیز به «هر دو» موسیقی علاقهمندند.
- 49.8درصد علاقهمندان به موسیقی به «موسیقی شاد» و 27.9درصد به «موسیقی غمگین» علاقۀ بیشتری دارند. 21.8درصد نیز به «هر دو» موسیقی علاقهمندند.
- 77.8درصد علاقهمندان به موسیقی «موسیقی باکلام» و 11درصد به «موسیقی بیکلام» بیشتر علاقه دارند. 10.9درصد نیز به «هر دو» موسیقی علاقهمندند.
- 75.6درصد علاقهمندان موسیقی به «موسیقی ایرانی» و 9.5درصد به «موسیقی خارجی» بیشتر علاقه دارند. 14.7درصد نیز «هر دو» نوع موسیقی را میپسندند.
- از میان علاقهمندان به موسیقی، 45.1درصد بیشتر موسیقی بامحتوا و متن اشعار «عاشقانه»، 25.6درصد «عرفانی»، 17.5درصد «موسیقی با مضمون اجتماعی و فرهنگی»، 5.4درصد «مذهبی» و 4.9درصد «حماسی و دربارۀ وطن» را میپسندند.
- از میان علاقهمندان به موسیقی، 56.2درصد بیشتر به «محتوا و متن شعر»، 21.6درصد به «ریتم و آهنگ» و 20.5درصد به «هر دو» اهمیت میدهند.
- 57درصد علاقهمندان به موسیقی از صدای «سازهای ایرانی» و 33.3درصد از صدای «سازهای خارجی» بیشتر لذت میبرند. 8.9درصد نیز از صدای «هر دو» نوع ساز لذت میبرند.
- 22.1درصد علاقهمندان به موسیقی در حد «خیلی زیاد و زیاد» و 56.3درصد در حد «کم و خیلی کم» به موسیقیهایی که از صداوسیما پخش میشود علاقه دارند. 21درصد «اصلاً» علاقه2ای به موسیقیهای پخش شده از صداوسیما ندارند.
- در خصوص مبتذل بودن موسیقی، 67.4درصد پاسخگویان گفتهاند که «برخی از موسیقیها بیمحتوا و مبتذل هستند و باید از شنیدن آنها خودداری کرد» و 31.6درصد نیز معتقدند «چیزی به اسم موسیقی مبتذل وجود ندارد و هر کس سلیقهای در موسیقی دارد».
- در خصوص حلال و حرام بودن موسیقی، 57درصد پاسخگویان گفتهاند که «موسیقی هنر است و موسیقی حرام وجود ندارد» و 42درصد نیز اظهار کردهاند که «برخی از موسیقیها حرام هستند و نباید به آنها گوش کرد.
- تحلیل آماری نشان میدهد که مردان و زنان تقریباً به یک نسبت به گوش دادن به موسیقی علاقهمندند.
- تحلیل آماری نشان میدهد که با افزایش سطح تحصیلات بر درصد علاقهمندان به گوش دادن موسیقی افزوده شده است.
- تحلیل آماری نشان میدهد که مردان و زنان به یک نسبت به گوش دادن موسیقی شاد و غمگین و موسیقی ایرانی و خارجی علاقه دارند اما با افزایش سن بر درصد علاقهمندان به موسیقی ایرانی افزوده و از درصد علاقهمندان به موسیقی خارجی کاسته شده است و با افزایش سطح تحصیلات از درصد علاقهمندان به موسیقی باکلام کاسته و بر درصد علاقهمندان به موسیقی بیکلام افزوده شده است.
- تحلیل آماری نشان میدهد با افزایش سطح تحصیلات از درصد افرادی که موسیقی بامحتوا و متن اشعار «عاشقانه» و «مذهبی» را میپسندند، کاسته شده و بر درصد افرادی که موسیقی بامحتوا و متن اشعار «عرفانی» و «با مضمون اجتماعی و فرهنگی» را میپسندند، افزوده شده است.
- تحلیل آماری نشان میدهد که مردان و زنان به یک نسبت از صدای سازهای ایرانی و خارجی لذت میبرند اما با افزایش سن بر درصد افزادی که از صدای سازهای ایرانی بیشتر لذت میبرند، افزوده و از درصد افرادی که از صدای سازهای خارجی بیشتر لذت میبرند، کاسته شده است. همچنین افراد بیسواد و با تحصیلات ابتدایی بیش از سایر افراد از صدای سازهای ایرانی و افراد با تحصیلات راهنمایی و دبیرستان بیش از دیگران از صدای سازهای خارجی بیشتر لذت میبرند.
- تحلیل آماری نشان میدهد که زنان بیش از مردان به موسیقیهای پخش شده از صداوسیما علاقهمندند و با افزایش سن بر درصد افرادی که به موسیقیهایی که از صداوسیما پخش میشود علاقه دارند، افزوده و با افزایش سطح تحصیلات از درصد این افراد کاسته شده است.
- تحلیل آماری نشان میدهد که مردان بیش از زنان گفتهاند موسیقی هنر است و موسیقی حرام وجود ندارد و افراد گروه سنی 25-29سال و افراد با تحصیلات عالی بیش از سایر افراد چنین نظری داشتهاند.
- بیشتر افرادی که بیان کردهاند برخی از موسیقیها حرام هستند و نباید به آنها گوش داد، معتقدند که برخی از موسیقیها مبتذل هستند.