در نوشتار حاضر تلاش شده تا با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و جمعآوری دادهها بهصورت کتابخانهای، به تحلیل مدیریت سیاسی در جوامع چندقومی پرداخته شود که شامل نه فصل است.
در فصل اول به بررسی نظری و تعریف مفهومی قوم، قومیت، هویت قومی، تنوع قومی، مدیریت سیاسی و سیاستهای قومی پرداخته میشود.
در فصل دوم مدیریت سیاسی در جامعه چندقومی-فرهنگی ایالات متحدۀ آمریکا موردبررسی قرار میگیرد. در این فصل ابتدا ساخت قومی ایالات متحده آمریکا موردتوجه قرار گرفته و سپس حقوق اقلیتها در قوانین این کشور تحت عنوان حقوق سیاسی و اجتماعی، حقوق اقتصادی و حقوق فرهنگی بررسی میشود. در ادامه، مدیریت سیاسی دولت آمریکا در قبال گروههای قومی موردتوجه و بررسی قرار گرفته و درنهایت به ارزیابی سیاستهای دولت آمریکا در قبال گروههای قومی میپردازیم.
در فصل سوم تحتعنوان مدیریت سیاسی در جامعۀ چندقومی-فرهنگی بریتانیا ابتدا ساخت قومی-اقلیتی بریتانیا موردتوجه قرار گرفته و در ادامه، حقوق سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی اقلیتها، مدیریت سیاسی بریتانیا در قبال گروههای اقلیت و ارزیابی تجربۀ بریتانیا در مدیریت مسائل اقوام و اقلیتها بررسی میشود.
در فصل چهارم مدیریت سیاسی در جامعۀ چندقومی-فرهنگی پاکستان موردبحث و بررسی قرار میگیرد. در این فصل ابتدا گروههای اقلیت در پاکستان موردتوجه قرار گرفته و سپس حقوق اقلیتها در قوانین پاکستان بررسی میشود. در ادامه، مدیریت سیاسی این کشور در قبال اقلیتها را بررسی کرده و به ارزیابی این دسته از سیاستها خواهیم پرداخت.
در فصل پنجم مدیریت سیاسی در جامعۀ چندقومی-فرهنگی ترکیه مورد دقتنظر و بررسی قرار میگیرد. در این فصل ابتدا به ساخت قومی و اقلیت در ترکیه اشاره شده و سپس احکام و اسناد ناظر بر وضعیت اقلیتهای قومی-زبانی در ترکیه بررسی میگرد و در ادامه به بررسی مدیریت سیاسی اقلیتها در ترکیه و ارزیابی آن میپردازیم.
در فصل ششم که مدیریت سیاسی در جامعۀ چندقومی-فرهنگی لبنان نام دارد، ابتدا به ساخت قومی-اقلیتی لبنان پرداخته شده و سپس حقوق اقلیتهای قومی در قوانین اساسی لبنان موردتوجه قرار میگیرد، در ادامه، مدیریت سیاسی دولت لبنان در قبال اقوام و اقلیتها را بررسی کرده و درنهایت به ارزیابی سیاستهای اتخاذ شده از سوی دولت لبنان در قبال اقوام و اقلیتهای قومی خواهیم پرداخت.
در فصل هفتم تحت عنوان مدیریت سیاسی در جامعۀ چندقومی-فرهنگی هند ابتدا به بررسی ساخت قومی، اقلیتی و زبانی در جامعۀ هندوستان پرداخته و در ادامه، احکام مربوط به اقلیتها در قوانین اساسی و سیاستهای کشور هند در زمینۀ مدیریت اقلیتها را موردبررسی و ارزیابی قرار میدهیم.
در فصل هشتم پس از بررسی الگوهای مدیریت سیاسی در جوامع چندفرهنگی-قومی به جمعبندی یافتهها و تجزیهوتحلیل اطلاعات بهدست آمده از مدیریت سیاسی در جوامع مذکور میپردازیم.
در فصل نهم با استفاده از تجارب مدیریت سیاسی شش کشور یادشده در حوزۀ مدیریت سیاسی اقوام، راهکارهایی را برای جامعۀ متنوع ایران ارائه خواهیم کرد.