فروش اینترنتی کتاب در سالهای اخیر بیش از پیش رونق گرفته و دیجیکالا یکی از مهمترین سایتهای فروش اینترنتی کتاب است. این سایت گزارشی از وضعیت کتاب و کتابخوانی در سال 1400 منتشر کرده است که آمارهای جالب توجهی را دربردارد.
مسئله اصلی در این پژوهش آسیبشناسی وضعیت نشر در ایران با محوریت وضعیت و شرایط مؤلف است. بهصورت مشخص گزارش حاضر به دنبال توصیف و آسیبشناسی ارتباط مؤلف و ناشر بوده و به دنبال پاسخدهی به پرسشهای زیر است: - نحوه ارتباط ناشر و مؤلف در ایران چگونه است؟ - چه معضلات و آسیبهایی در انواع ارتباط میان مؤلف و ناشر در کشور وجود دارد؟
گزارش حاضر با اتکا به آمارهای رسمی، به رصد بازار نشر و کتاب میپردازد. دادهها و آمارها نشاندهنده وجود رکود است. رکودی که به نظر میرسد هرساله بر عمق و وخامت آن افزوده میشود. «مشکلات این حوزه فرهنگی بهقدری میان صاحبان این عرصه پررنگ و شناختهشده است که با عناوینی همچون بحران کتاب و یا رکود کتاب از آن یاد میکنند» این گزارش توسط دفتر مطالعات فرهنگی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در خردادماه 1394 منتشر است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی 19 خرداد 1401 در آیین اختتامیه پنجمین دوسالانه کتاب برتر استان سمنان در شاهرود اظهار داشت طبق آخرین پیمایش در فروردین، ۴۳.5 درصد مردم کتاب میخوانند [اهل مطالعهاند] و میزان مطالعۀ روزانه ۳۰ دقیقه است. وی اشاره میکند این عدد، بدون لحاظ کردن کتابهای آموزشی و ادعیه است (خبرگزاری ایرنا، 1401؛ کد خبر: 84783169). روزنامۀ فرهیختگان در تاریخ 1401.3.24 به نقد این آمار پرداخت و آن را بزرگنمایی قلمداد کرد. در گزارش حاضر این ارقام با دادههای پیمایشهای ملی مصرف کالاهای فرهنگی (پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات) و طرحهای آمارگیری فعالیتهای فرهنگی خانوار (مرکز آمار ایران) مقایسه شده است.
وبسایت دیجیکالا به عنوان پرکاربرترین پلتفرم فروش آنلاین در ایران، گزارش جامعی از عملکرد خود در سالهای 1398 و 1399 منتشر کرده است. بخشی از این گزارش به آمار پرفروشترین کتابها و آلبومهای موسیقی در این وبسایت اختصاص دارد.
این گزارش توسط دفتر مطالعات فرهنگی معاونت پژوهشهای اجتماعی– فرهنگی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در خردادماه 1394 تهیهشده است.گزارش حاضر تلاش میکند از طریق تحلیل مطالب مطروحه از سوی متخصصان امر صنعت نشر و کتاب، چالشهای این حوزه را در سه سطح کلان، میانی و خرد آسیبشناسی نماید.
فرشاد مؤمنی در سال 1379 در مقالهای با عنوان «اولویت مصالح جمعی نسبت به منافع شخصی از منظر اقتصاد توسعه» به بررسی وضعیت صنایع فرهنگی در ایران میپردازد. این پژوهش در سال 1380 در مجموعه مقالات جامعه و فرهنگ، جلد دوم، صفحات 225 الی 248 منتشرشده است. ناشر این کتاب انتشارات آرون است.
در اینفوگرافی حاضر آماری درباره میزان مطالعه، تعداد کتاب های منتشر شده، سرانه مطالعه ماهانه به تفکیک استان ها ارائه شده است. این آمار مربوط به سال 1397 است.
این نوشتار قصد دارد نشان دهد ایرادات نظام کنونی پرداخت یارانه به کتاب و مطبوعات چیست و اگر پرداخت یارانه به این دو حوزه توجیهپذیر است، مناسبترین الگو چیست و الزامات تحقق آن کدام است.