این پایان نامه به ارزیابی سیاست‌ها فرهنگی کنونی ایران می‌پردازد. این پایان‌نامه در مقطع کارشناسی ارشد دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران رشتۀ جامعه‌شناسی توسط نوح منوری بیدگلی در سال 1389 با راهنمایی تقی آزاد ارمکی و مشاوره یوسف اباذری دفاع شده است.
این پایان نامه به آسیب شناسی اجرای سیاست‌های توسعه در ایران با تأکید بر مطالعۀ موردی قانون برنامه سوم توسعه در بخش فرهنگ پرداخته است. این پایان نامه در مقطع کارشناسی ارشد دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران توسط حمید توسلی صباغ در سال 1386 و با راهنمایی کیومرث اشتریان دفاع شده است.

مطالعات راهبردی (5)

مسئله‌شناسی در حوزه فرهنگ

هدف این نوشتار ارائه ادبیات و تحلیلی از چگونگی صورت‌بندی مسائل در حوزه فرهنگ و فراهم آوردن بستری مناسب برای سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان فرهنگی برای دستیابی به یک دستور کار قابل اتکاء از مسائل فرهنگی است، که بتوانند در شرایط منسجم‌تری بر مسائل فرهنگی نه مسلط بلکه فائق آیند. گزارش «مسئله‌شناسی در حوزه فرهنگ» توسط دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی راهبردی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال 1395 منتشر شده است. در مطلب حاضر بخش‌هایی از این گزارش به همراه متن کامل آن ارائه شده است.
چارچوب آمار فرهنگی(FCS) یک ابزار برای سازماندهی آمار فرهنگی ملی و بین المللی است که بر پایه مفهوم و درک مشترکی از فرهنگ استوار است و سنجش طیف گسترده‌ای از اصطلاحات فرهنگی را بدون در نظر گرفتن خاصیت اقتصادی و اجتماعی تولید آن امکان­‌پذیر می­‌کند و از طریق بیان تعاریف استاندارد، ارائه اطلاعات قابل مقایسه بین‌المللی امکان‌پذیر خواهد بود.
گزارش «آمایش سرزمین در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی» توسط علی باصری و رضا مجیدی‌زاده نوشته شده و دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی راهبردی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال 1396 آن را منتشر کرده است. در مطلب حاضر بخش‌هایی از این گزارش به همراه متن کامل آن ارائه شده است.
گزارش «بررسی لایحه بودجه سال 1400 کل کشور؛ بودجه بخش میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری» در دی‌ماه سال 1399 توسط دفتر مطالعات آموزش و فرهنگ معاونت پژوهش‌های اجتماعی- فرهنگی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی تدوین‌شده است. گزارش حاضر به مسئله تطبیق سیاست‌ها و برنامه‌های مدنظر لایحه بودجه با اسناد بالادستی و به‌صورت مشخص قانون برنامه ششم توسعه می‌پردازد.
داده‌ها و اطلاعات تولیدشده تا زمانی که در اختیار پژوهشگران برای نگارش تحلیل‌های ثانویه و دیگر پژوهش‌های کیفی قرار نگیرد، نمی‌تواند منشأ تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری شود. یادداشت حاضر سرمقاله شماره جدید مجله «نمایه پژوهش» است که به تازگی منتشر شده است.
کتاب نوشته شده توسط ابراهیم حاجیانی نخستین پژوهش رصدی در حوزه سازمان ها و نهادهای فرهنگی ایران است. در این پژوهش پس از مرور سنخ شناسی طیف وسیع نهادهای فرهنگی فعال کشور، یک چارچوب جامع برای رصد این سازمان ها طراحی شده و سپس بر مبنای این چارچوب، توصیف جامعی از وضعیت کنونی (جاری) سازمان های فرهنگی کشور ارائه شده است. در پایان برخی راهبردها و توصیه ها برای ارتقای خط مشی ها و سیاست های فرهنگی در جهت اجرای نقشه جامعه مهندسی فرهنگی کشور (در ارتباط با دستگاه ها و نهادها) ذکر شده است.
نشریه آمار فرهنگ (ویرایش 2019) مجموعه ای از شاخص های مربوط به فرهنگ نظیر اشتغال فرهنگی، تجارت بین المللی کالاهای فرهنگی، شرکت های فرهنگی، مشارکت فرهنگی و استفاده از اینترنت برای اهداف فرهنگی، و همچنین فرهنگ خانگی و دولتی را ارائه می دهد. این آمارنامه به زبان انگلیسی و توسط دفتر انتشارات اتحادیه اروپا منتشر شده است.
عامل انسانی منبعی راهبردی برای سازمان‌ها محسوب می شود و با توجه به جایگاه مهم سازمان‌های فرهنگی در کشور و ماموریت و رسالت آنها در برنامه های توسعه موضوعی در خور تامل قلمداد می شود. پژوهش حاضر که توسط علی اضغر جعفری انجام شده، به این موضوع می پردازد که منابع انسانی سازمان‌های فرهنگی در ایران چه وضعیتی دارند؟
بازنگری و بازسازی یا نوسازی ساختاری نهادهای فرهنگی / دینی امروزه به عنوان «مسئله فرهنگی» جدی‌ای تلقی شده است که خسرو طالب‌زاده در گزارشی با عنوان «بررسی نهادهای فرهنگی برخوردار از بودجه فرهنگی با تاکید بر نهادهای فرادولتی» به آن پرداخته است. این گزارش در سال 1399 توسط پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات منتشر شده است.
بازنگری و بازسازی یا نوسازی ساختاری نهادهای فرهنگی / دینی امروزه به عنوان «مسئله فرهنگی» جدی‌ای تلقی شده است که خسرو طالب‌زاده در گزارشی با عنوان «بررسی نهادهای فرهنگی برخوردار از بودجه فرهنگی با تاکید بر نهادهای فرادولتی» به آن پرداخته است. این گزارش در سال 1399 توسط پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات منتشر شده است.
در لایحه بودجه سال 1400، حدود 3،381 میلیارد تومان برای فصل رسانه در نظر گرفته‌شده است. این مبلغ حدود 25 درصد از اعتبارات امور فرهنگ، تربیت‌بدنی و گردشگری است. کل اعتبارات برنامه‌های فصل رسانه (جاری و عمرانی) نسبت به مصوب سال 1399، 38 درصد و اعتبارات هزینه‌ای و عمرانی برنامه‌های حوزه رسانه در این لایحه نسبت به مصوب سال 1399 به ترتیب 37 و 59 درصد افزایش یافت. (صفحه 1)

تحلیل برنامه ششم توسعه در حوزه فرهنگ

مقایسه نقش دولت و مجلس در بخش فرهنگی برنامه ششم توسعه

در فروردین 1396 برنامه پنج ساله ششم توسعه به تصویب مجلس شورای اسلامی می‌رسد. مرکز پژوهش‌های مجلس در مرداد 1396 گزارشی از مقایسه تطبیقی ماده‌ها و احکام حوزه فرهنگ در لایحه دولت، مصوبات کمیسیون فرهنگی، کمیسیون تلفیق و قانون مصوب منتشر می‌کند. در ادامه به مهم ترین نکات این گزارش ذیل سه عنوان لایحه دولت، مصوبات کمیسیون فرهنگی و قانون برنامه ششم اشاره شده است.
رصد یکی از حوزه‌های مهم مطالعات و بررسی‌های استراتژیک بوده است و رصد فرهنگی از الزامات پیاده‌سازی و اجرا سند جامع مهندسی فرهنگی به شمار می‌آید. در این گزارش اصول، مبانی، مفهوم و از همه مهم‌تر روش‌شناسی رصد فرهنگی مورد بررسی قرار گرفته و گام‌ها یا مراحل آن پیشنهاد شده است. همچنین ساختار و سازمان‌دهی مناسب برای اجرای رصد فرهنگی نیز تحلیل شده. این گزارش توسط دکتر ابراهیم حاجیانی نوشته شده است.