پیمایش ملّی 1374

بررسی نگرش‌ها و رفتارهای اجتماعی-فرهنگی در ایران

پیمایش «بررسی نگرش‌ها و رفتارهای اجتماعی-فرهنگی در ایران» را منوچهر محسنی در سال 1374 در 15 شهر کشور که به‌طورتصادفی انتخاب شده‌اند، انجام داده است.
تصویر بررسی نگرش‌ها و رفتارهای اجتماعی-فرهنگی در ایران

هدف کلّی این مطالعه شناخت نگرش‌ها و رفتارهای اجتماعی-فرهنگی ساکنان مناطق شهری کشور در حیطۀ فرهنگ (هنجارها و ارزش‌های اجتماعی-فرهنگی، زندگی جاری اجتماعی، فراغت و تفریح و مسائل اجتماعی) است.

در چارچوب هدف کلی فوی، اهداف اختصاصی این طرح برای جامعۀ آماری موردبررسی (پاسخگویان زن و مرد از خانوارهای شهری-افراد 16ساله و بالاتر) عبارت است از شناخت:

  1. نگرش در مورد سن مناسب ازدواج برای پسر و دختر
  2. نگرش در مورد هنجارهای همسرگزینی: خواستگاری، جشن نامزدی، معاشرت قبل از ازدواج، ازدواج با قوم و خویش نزدیک و رضایت پدر و مادر با ازدواج
  3. نگرش دربارۀ برخی از امور و مسائل ازدواج: جهیزیه، عروسی باشکوه، ازدواج با بیش از یک زن
  4. نگرش دربارۀ محل زندگی پدر و مادر همسران پس از ازدواج
  5. مرجع تصمیم‌گیری در خانواده‌ها
  6. نگرش دربارۀ تعداد مناسب فرزند برای یک زوج
  7. نگرش دربارۀ اجرای برنامه‌های تنظیم خانواده در کشور
  8. نگرش دربارۀ مهم‌ترین خصوصیات مرد و زن مناسب برای ازدواج
  9. نگرش دربارۀ اظهارنظر پدر و مادر در امور فرزندان پس از ازدواج
  10. نگرش دربارۀ تنبیه بدنی فرزندان
  11. نگرش دربارۀ کار خانم‌ها در بیرون از خانه
  12. نگرش دربارۀ جنس فرزند اوّل
  13. نگرش دربارۀ اظهارنظر پدر و مادر در انتخاب دوست فرزندان
  14. نحوۀ کسب اطلاعات از اخبار مملکتی
  15. میزان استفاده از رسانه‌ها (روزنامه، مجله، کتاب، ویدئو، نوار صوتی)
  16. استفاده از جراید خبری روزانۀ کشوری
  17. افراد مرجع برای طرح مسائل خیلی خصوصی
  18. عضویت در گروه‌ها و انجمن‌ها: علمی و فرهنگی، خانه و مدرسه، اتحادیۀ صنفی، انجمن اسلامی، جهاد دانشگاهی
  19. مسافرت‌های تفریحی در طول سال گذشته
  20. میزان صرف اوقات فراغت در معاشرت با اقوام و دوستان، تماشای تلویزیون، گوش داده به رادیو، مطالعه، ورزش کردن، رفتن به سینما، رفتن به قهوه‌خانه و کافه، قدم‌زدن، رفتن به پارک، رفتن به مسجد، استراحت در خانه، رفتن به موزه و نمایشگاه، اجرای کارهای ذوقی دستی، رفتن به انجمن‌ها و گروه‌ها
  21. نگرش دربارۀ خصوصیات کلّی یک آدم خوب و یک آدم بد
  22. میزان رضایت از وضع سلامت، وضع مالی، شهر محل زندگی، وضع خانوادگی، وضع مسکن، وضع تغذیه، بخت و اقبال، زندگی
  23. ارزیابی فرد از طریق نمره‌دادن (0-20) به خانوار خویش در مقایسه با سایر خانواده‌ها
  24. تمایل افراد به زندگی مجدد پس از مرگ، درصورتی‌که به فرض محال چنین امکانی وجود داشته باشد.
  25. نگرش دربارۀ میزان اهمیت جامعه به زن و مرد
  26. نگرش دربارۀ تمایل به زن یا مرد به دنیا آمدن
  27. نگرش دربارۀ مقایسۀ میزان لذت‌بردن زن‌ها و مردها از زندگی
  28. نگرش دربارۀ خصوصیات ملّی هم‌‌وطنان و شدت صفات: گذشت، تنبلی، کمرویی، راستگویی، پایبندی به اخلاق، تکروی، خودخواهی، دورویی، فعال‌بودن و متقلب بودن
  29. نگرش در این باره که آیا نسل‌های آینده از ما خوشبخت‌تر خواهند بود؟
  30. نگرش در این باره که آیا زندگی ماشینی عاطفه را از بین برده است؟
  31. نگرش در این باره که آیا انسان‌ها در دورۀ ما از سابق تنهاتر هستند؟
  32. نگرش دربارۀ امکان دوست‌یابی
  33. نگرش دربارۀ اهمیت اقبال در زندگی
  34. نگرش در مورد رابطۀ پول‌اشتن و کارکردن
  35. نگرش دربارۀ کار در مؤسسات دولتی و خصوصی
  36. نگرش دربارۀ نحوۀ عکس‌العمل در مقابل زورگویی
  37. نگرش دربارۀ شدت پول‌مداری در جامعه
  38. نگرش دربارۀ اهمیت پارتی‌بازی در جامعه
  39. نگرش دربارۀ اهمیت پررویی در جامعه
  40. نگرش دربارۀ اینکه آیا انسان فقط باید به خود بیندیشد؟
  41. نگرش دربارۀ رازداری شخصی
  42. نگرش دربارۀ تبعیت از قانون
  43. نگرش دربارۀ میزان اهمیت تعدادی از ارزش‌های اجتماعی: ثروت، مقام، سلامتی، درستکاری، مشهوربودن، آبروداری، علم و دانش
  44. نگرش دربارۀ میزان موافقت با گویه‌های مبتنی بر جبرگرایی: سرنوشت، روزی، قضا و قدر، فکر فردا نکردن، بدذاتی انسان‌ها، بدشانسی مردم، چشم زخم
  45. رفتارهای مذهبی: رفتن به مجالس روضه‌خوانی، ادای نماز جماعت در مسجد، زیارت اماکن مذهبی، نذر و نیاز، رفتن به دعای کمیل، پرداخت فطریه
  46. اطلاع از مهم‌ترین اخبار داخلی و خارجی
  47. نگرش دربارۀ مشکلات مهم مملکتی
  48. نگرش دربارۀ افزایش یا کاهش تولیدات صنعتی و کشاورزی کشور
  49. نگرش در این باره که بهتر است ایران با کدام کشورها رابطه داشته باشد؟
  50. ارزیابی فرد از طریق نمره‌دادن (0-20) به موقعیت کشور در مقایسه با سایر کشورها
  51. نگرش دربارۀ تمایل به مهاجرت از کشورها
  52. نگرش دربارۀ مقایسۀ میزان عمر مردم در حال و گذشته
  53. نگرش دربارۀ زیادی یا کمی جمعیت کشور
  54. آگاهی‌های جغرافیایی، جمعیتی، سیاسی و تاریخی
  55. اطلاع از زبان‌های خارجی
  56. ویژگی‌های گروه موردبررسی از نظر: سن، جنس، سواد، شغل، تعداد افراد خانوار، وضع تأهل، تعداد فرزند، وضع مالکیت مسکن، تعداد اتاق محل سکونت خانوار، درآمد ماهانه به منظور استفاده از آن در تجزیه و تحلیل اطلاعات اعم از مشخصات عمومی جامعۀ آماری و یا به کارگیری آن‌ها به‌عنوان متغیرهای مستقل.

روش تحقیق

این پیمایش در سال 1374 برای شناخت جامعۀ شهری ایران در 15 شهر که به‌طورتصادفی انتخاب شدند، انجام شد. این مطالعه افراد 16 ساله و بالاتر را موردبررسی قرار داده است. تعداد نمونۀ این پیمایش 3540 نفر بوده و جمع‌آوری اطلاعات با پرسشنامه‌ای با 147 سؤال که 7 سؤال باز را شامل می‌شد، صورت گرفته است.

284143