یادداشت حاضر پیش‌تر در وب‌سایت پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات منتشر شده است و با توجه به ارتباط موضوعی آن با مرکز رصد فرهنگی بازنشر می‌شود.

فیلم‌های جشنواره امسال هیچ نشانه‌ای از هویت جامعه‌ی ایران ندارند و فاقد تاریخمندی (Historicity) هستند. فیلم دِرب، تنها فیلم جشنواره است که به بخش بزرگی از جامعه ایران (‌اجتماعات غیرشهری) اختصاص دارد و اتفاق‌های آن در محله و روستا یا شهری کوچک رخ می‌دهد و نه در شهرهای بزرگ و تودرتوی سازمان‌ها و نهادهای کلان آن. از طرفی حتی یک فیلم -حتی در پس‌زمینه- نیز در جشنواره چهلم، بازنمای وضعیت بحرانی ایران در دو سال اخیر در خصوص کرونا و تبعات آن نبود و... .موارد فوق و برخی کاستی‌های دیگر، که در ساختارها و سازوکارهای سینمایی ما رسوخ کرده و بار دیگر در جشنواره چهلم نمایان شد؛ در این نوشتار مورد بحث و بررسی قرار گرفته‌ است.