بهمنظور ترسیم تصویری جامع از وضعیت فعالیتهای فرهنگی کشور، «طرح آمارگیری از فعالیتهای فرهنگی خانوار» اوّلینبار بهوسیلۀ مرکز آمار ایران در سال 1393 اجرا شد. در این طرح اطلاعات تفصیلی دربارۀ فعالیتهای فرهنگی و ویژگیهای رفتاری اعضای خانوارهای کشور در بهار سال 1393 طی یک مرحله کار میدانی گردآوری شده است و به بررسی الگوی فعالیتهای فرهنگی افراد 15ساله و بیشتر عضو خانوار در نقاط شهری و روستایی براساس اظهارات آنها میپردازد.
در این طرح مشخص شد که حدود 53درصد افراد 15ساله و بیشتر باسواد در یک سال قبل از زمان آمارگیری مطالعۀ کتاب غیردرسی داشتهاند و حدود 47درصد مطالعۀ کتاب غیردرسی نداشتهاند. 33.5درصد از افرادی که مطالعۀ غیردرسی داشتهاند، کمتر از یک ساعت، 37.2درصد یک تا دو ساعت و بقیه این افراد یعنی 29.3درصد بیشتر از سه ساعت در هفته مطالعه داشتهاند. 38درصد افراد در هفتۀ گذشته روزنامه مطالعه کردهاند و 62درصد مطالعۀ روزنامه نداشتهاند.
وضعیت سینما و تئاتر به این صورت بوده که حدود 14درصد افراد در سال گذشته به سینما رفتهاند و 86درصد افراد به سینما نرفتهاند. از بین افرادی که به سینما رفتهاند، حدود 37درصد یک بار، 29درصد دوبار و 9.5درصد نیز 6بار و بیشتر به سینما رفتهاند. حدود 4درصد افراد 15ساله و بیشتر در سال گذشته به تئاتر رفتهاند و 96درصد به تئاتر نرفتهاند.
نتایج بیانگر آن است که 95.7درصد افراد 15ساله و بیشتر در روزهای غیرتعطیل به تماشای سیمای جمهوری اسلامی ایران پرداختهاند و در روزهای تعطیل، درصد افراد تماشاکنندۀ سیمای جمهوری اسلامی ایران به 96.05درصد رسیده است. از مجموع افراد 15ساله و بیشتر، 21.5درصد برنامههای ماهواره را تماشا میکنند و 78.5درصد برنامههای ماهواره را تماشا نمیکنند و تفاوتی در درصد افراد مشاهدهکننده در روزهای تعطیل و غیرتعطیل نیست. اما میزان ساعت برنامههای تماشای سیمای جمهوری اسلامی ایران در روزهای تعطیل و غیرتعطیل متفاوت است.
در سال 1393 حدود 45درصد افراد اظهار نمودهاند که ورزش میکنند. در مقابل حدود 55درصد بیان کردهاند که ورزش نمیکنند. 71.8درصد افراد اظهار نمودهاند که موسیقی گوش میکنند. در مقابل حدود 28.2درصد موسیقی گوش نمیکنند. 78درصد افراد در سال 1393 صدقه دادهاند یا خیرات کردهاند. 8.1درصد بهطورمستمر در هر روز سیگار مصرف کردهاند و 91.9درصد استعمال سیگار نداشتهاند. 94.1درصد اظهار نمودهاند که تاکنون از قلیان استفاده نکردهاند. 5.9درصد تاکنون مصرف قلیان یا چپق داشتهاند.
جدول شمارۀ 1: فرهنگ رفتاری ایرانیها در سال 1393
فعالیت |
داشته (درصد) |
نداشته (درصد) |
مطالعۀ کتاب غیردرسی در یکسال گذشته |
53 |
47 |
مطالعۀ روزنامه در هفته گذشته |
38 |
62 |
رفتن به سینما در یکسال گذشته |
14 |
86 |
رفتن به تئاتر در یکسال گذشته |
4 |
96 |
تماشای صداوسیما در روزهای غیرتعطیل |
95.7 |
5.3 |
تماشای صداوسیما در روزهای تعطیل |
96.05 |
3.95 |
تماشای برنامههای ماهواره |
21.5 |
78.5 |
ورزش |
45 |
55 |
گوش کردن به موسیقی |
71.8 |
28.2 |
دادن صدقه یا خیرات |
78 |
22 |
مصرف سیگار |
8.1 |
91.9 |
مصرف قلیان یا چپق |
5.9 |
94.1 |