کرونا و جامعه ایران؛ سویه‌‌های فرهنگی، اجتماعی (جلد 1)

جلد اول کتاب کرونا و جامعه ایران سویه‌های فرهنگی و اجتماعی به کوشش، محمد سلگی، داریوش مطلبی، اسماعیل غلامی پور در تابستان ۱۳۹۹ از سوی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات منتشر شده است.
تصویر کرونا و جامعه ایران؛ سویه‌‌های فرهنگی، اجتماعی (جلد 1)

در این مجموعه، سی‌وشش محقق ایرانی، بحران کرونا را از منظرهای مختلف دولت و سیاست‌گذاری، تأثیرهای اقتصادی و اجتماعی، کار و اشتغال، فرهنگ و هنر، ارتباطات، رسانه‌ها و خبر، اینترنت، شبکه‌های اجتماعی و فرهنگی ویدیویی پلتفرمی، زندگی روزمره (ملاقات، دیدوبازدید، بازاندیشی در زندگی و خود و...)، اعتماد و سرمایۀ اجتماعی، کنش جمعی و مسئولیت اجتماعی، رابطۀ بین علم پزشکی و علم و دین و باورهای دینی، تأثیر بر دین، دین‌داری و افکار دینی، جنبش‌های اجتماعی، آموزش عالی و آموزش‌وپرورش و ابعاد روان‌شناسی اجتماعی بحران مورد بررسی و تحلیل قرار داده‌اند.

در بخش پیش گفتار این کتاب آمده است؛ بحــران ویــروس کرونــا و بیمــاری َ عالمگیــر کوویــد ۱۹رویــدادی اضطــراری اســت کــه وضعیتــی خطرنـاک و ناپایـدار بـرای جوامـع و دولتهـا ایجـاد کـرده و باعـث به‌وجـود آمـدن وضعیتـی شـده اسـت کـه بـرای مقابلـه بـا آن، بـه اقدامـات اساسـی و جدیـد نیـاز اسـت. امـا ایـن بحـران، علاوه بـر اینکـه حامـل معنـی «خطـر» اسـت، محمـل «فرصـت» نیـز خواهـد بـود ‑کرونـا نشـانگر یـک مانـع، آسـیب، ضایعـه و تهدیـد اسـت و در عین حـال فرصتـی بـرای رشـد یـا افـول، زمانـی بـرای آزمایـش تــاب‌آوری سیســتم‌ها، جوامــع و دولت‌هاســت.
از زمـان ورود کرونـا بـه‌کشـور، نزدیـک بـه چهـار مـاه می‌گـذرد. اکنون بسـیاری «تصـور می کنند» کـه شـیوع و ابتـلا بـه کرونـا رو بـه کاهـش اسـت و قرنطینـه خانگـی و فاصله‌گـذاری فیزیکـی را رهـا کرده‌انــد، امــا وزارت بهداشــت در ۱۵خــرداد اعــلام نمــود کــه تعــداد ۳۵۷۴بیمــار جدیــد داریــم: بالاتریـن آمـار رسـمی ابتـلا بـه کرونـا در یـک روز از آغـاز بحـران تاکنـون؛ ایـن آمـار نشـان می‌دهـد کــه بحــران کرونــا نه تنهــا افــول نکــرده، کــه حتــی احتمــال خیــزش آن زیــاد اســت و ممکــن اســتدولــت تصمیمــات جدیــدی دربــارۀ محدودیت‌هــا وضــع کنــد؛ کرونــا ســخت‌جان اســت و همــه بایـد آن را جـدی بگیریـم. بـه همیـن دلیـل هرچـه دربـارۀ کرونـا می‌گوییـم، نـه مربـوط بـه گذشـته ونــه آینــده‌ای معلــوم اســت. کرونــا هم‌اکنــون حضــور دارد و افعــال بــه زمــان حــال برمی‌گردنــد و تــا آینـده‌ای نامعلـوم خواهـد بـود. ایـن اسـت کـه مـا در بطـن ابربحـران و مسـئله‌ای اجتماعـی و جهانـی سـخن می‌گوییـم و نـه بـا فاصلـه از آن؛ زمـان بازگشـت جامعـه بـه وضعیـت عـاری از کرونـا و آثـار آن هنـوز چنـدان مشـخص نیسـت، امـا رسـیدن بـه وضعیتـی سـازگار و توانمنـد در برابـر کرونـا دور از ذهـن نیسـت؛ کمـا این‌کـه تاکنـون نیـز نسـبت بـه روزهـای ابتدایـی پیشـرفت‌های زیـادی داشـته‌ایم.

عناوین مقالات این مجموعه به این شرح است:

  • «بیش‌پزشکی شدن جامعه در دورۀ پساکرونا»- ابراهیم حاجیانی
  • «کرونا و دولت اجتماعی»- اسماعیل غلامی‌پور
  • «کرونا، فرصتی برای برساخت مسئلۀ اجتماعی»- سعید معیدفر
  • «کرونا، فضای مجازی و حکم‌رانی جدید»- عبدالحسین کلانتری
  • «سیاست ارتباطیِ دور از هم و در کنار هم؛ تصویری از شبکه‌ای شدن ارتباطات کرونایی»- هادی خانیکی
  • «سیاست و زندگی با ویروس کرونا»- علی‌اصغر سعیدی
  • «آسیب‌شناسی نظام حکم‌رانی در مواجهه با کرونا»- سجاد فتاحی
  • «سمت‌وسوی سیاست‌گذاری اجتماعی در دوران پساکرونا»- یاسر باقری
  • «سیاست‌گذاری اجتماعی در دروۀ کرونا»- حبیب‌الله مسعودی فرید
  • «کرونا و ضرورت گفتمان سیاست اجتماعی»- سارا شاه‌علی
  • «بی‌تابی نظام فرهنگ در برابر کرونا»- خسرو طالب‌زاده
  • «تأثیر ویروس کرونا بر حیات فرهنگی با تأکید بر صنعت نشر»- داریوش مطلبی
  • «تأثیر کرونا بر صنعت نشر کتاب»- هامون شریفی میلانی
  • «بحران کرونا و ایفای مسئولیت اجتماعی هنرمندان»- سیده راضیه یاسینی
  • «تولید و عرضۀ آثار هنری در دوران کرونا»- فرزانه فرشیدنیک
  • «خیالِ موسیقی و بحرانِ کرونا»- نرگس آذری، نیما فردوسی
  • «کرونا، پادشاه خبرها، سایۀ مرگ- جُستاری دربارۀ خطرِ هژمونی خبر در دوران بحران»- سجاد مرادی، مسعود اسدی‌نژادِ جمالی
  • «کرونا، فاصله‌گذاری اجتماعی و فرهنگ ویدیویی پلتفرمی»- حسین حسنی
  • «عزاداری مجازی در دوران همه‌گیری کرونا»- رضا تسلیمی طهرانی
  • «مردم‌نگاریِ کرونای ایرانی»- نعمت‌الله فاضلی
  • «نگاهی جامعه‌شناختی به کرونایی شدن جامعه» عباس کاظمی
  • «ظرفیت‌های سرمایۀ اجتماعی در مدیریت بحران بحثی پیرامون ویروس کووید 19 در ایران» - حمیده دباغی
  • «کرونا و ضرورت ارتقاء مسؤلیت فردی و اجتماعی»- زهره سعیدی
  • «منطق یونیورسالِ فاجعه؛ چرا باید کرونا را قدر بدانیم؟»- محمدرضا کلاهی
  • «دوران کرونا، محمل بازاندیشی در خویشتن»- فاطمه علمدار
  • «کرونا و برخی باورهای دینیِ سنتی»- حسن محدثی گیلوایی
  • «فرهنگ دینی در دورۀ کرونا از نگاه افکار عمومی»- محمد آقاسی
  • «بحران کرونا و آیندۀ دین‌داری»- مهدی رفیعی بهابادی
  • «جنبش‌های اجتماعی در عصر پساکرونا»- سعیده امینی
  • «بحران کرونا و تغییرات در رفتار باروری»- داوود مرادی
  • «علم و آموزش نولیبرال در جهان پساکرونا»- رضا ماحوزی
  • «آموزش‌وپرورش در بحران»- حسین اسکندری ، اعظم جلالی جواران
  • «آموزش مجازی در دورۀ کرونا»- امیر نامی
  • «کرونا و جراحت روانی؛ تحلیلی روان‌شناختی از عارضۀ کرونا در ایران»- محمّدرضا جلالی
  • «کرۀ زمین در حصر خانگی؛ ضدروایتی که به کلان‌روایت تبدیل می‌شود»- حسین اسکندری ، وحید مصطفی‌پور
  • «مدیریت بحران از منظر روان‌شناسی اجتماعی»- مجید صفاری‌نیا

شایان ذکر است جلد دوم این کتاب نیز به زودی توسط پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات منتشر خواهد شد.

متن کامل این کتاب از فایل پیوست قابل دانلود است.

283647