گزارش توصیفی و تحلیلی وضعیت فرهنگی و هنری استان خوزستان

تهیه و تحلیل وضعیت فرهنگی، نیازها و خواسته‌های فرهنگی و هنری استان‌ها برای سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی دقیق و همه‌جانبه، نیازمند دسترسی به آمار و اطلاعات دقیق از وضعیت فرهنگی و درک نیازهای فرهنگی با توجه به ویژگی‌های بومی هر منطقه است. با توجه به اهمیت این موضوع هدف تحقیق حاضر توصیف وضعیت فرهنگی و هنری استان خوزستان؛ شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها، ظرفیت‌‌های بومی و تهدیدهای حوزه فرهنگ و هنر استان و شناسایی خواسته‌‌ها و نیازهای فرهنگی و هنری استان تعیین شد. پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی از نوع اکتشافی است که با روش توصیفی انجام گرفت.

این تحقیق در دو فاز اجرا شد. در فاز اول از روش کتابخانه‌‌ای برای توصیف سیمای تاریخی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی و هم‌‌چنین وضعیت آماری فرهنگ و هنر استان استفاده شد و فاز دوم از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید و هم‌‌چنین نیازهای فرهنگی استان شناسایی گردید. سپس، نظرات خبرگان در قالبب مقوله‌‌های مختلف و با در نظر گرفتن منشاء آنها از نظر درون و برون سازمانی از نظر خبرگان دسته بندی شد. سپس طی دو راند در اختیار خبرگان قرار گرفت و از آنها خواسته شد تا نسبت به نمره گذاری مقوله‌‌ها اقدام کنند. جامعه پژوهش خبرگان فرهنگ و هنر شامل اساتید، فرهیختگان، هنرمندان و نویسندگان برجسته، مدیران و کارشناسان شاغل در بخش فرهنگی سازمان‌های دولتی به‌خصوص اعضای شورای شهر، اعضای هیات رئیسه تشکل‌ها و انجمن‌های فرهنگی و هنری به تعداد 17 نفر بودند.

نتایج مبتنی بر وضعیت فرهنگی و هنری با تأکید بر اقدامات، برنامه‌‌ها و منابع فرهنگی تولیدشده حاکی از آن است که سازمان‌‌های مختلف از جمله اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان تبلیغات اسلامی، شهرداری، صدا و سیما، اداره کل اوقاف و امور خیریه و سازمان آموزش وپرورش در استان خوزستان متولی امر فرهنگ هستند و هریک بنابر ماموریت سازمانی در حوزه فرهنگ و هنر فعالیت دارند. نتایج بخش گزارش تحلیلی از وضعیت فرهنگی و هنری استان خوزستان نشان داد که «همکاری و هماهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی با سایر دستگاه‌‌های فعال در حوزه فرهنگ» مهم‌‌ترین نقطه قوت می‌‌باشد. هم‌‌چنین، «مشکلات مرتبط با مدیریت فرهنگی و هنری»، «موازی کاری سازمان‌‌های متولی و بی توجهی به شایستگی‌‌ها و تخصص‌‌ها در انتخاب مدیران»، «حاکم شدن و غلبگی دیدگاه نتیجه‌‌گرایی با بازدهی زودهنگام در خصوص فعالیت‌‌های فرهنگی» و «نادیده گرفتن ویژگی های مخاطبان در تدوین برنامه‌‌های فرهنگی و هنری» به عنوان نقطه ضعف حائز بیشترین نمره شدند. به لحاظ فرصت‌‌ها در حوزه فرهنگ و هنر «وجود مفاخر فرهنگی و هنری در استان»، «حساسیت مردم به سرمایه‌‌ها و داشته‌‌های فرهنگی و هنری (ملموس و غیرملموس) استان»، «وجود اقوام مختلف ساکن در جای جای استان» حائز بیشترین نمره شده‌اند. نهایتا، «تهاجم فرهنگی به واسطه دسترسی بی قید و شرط به رسانه های مختلف» به عنوان تهدید حائز بیشترین نمره شد.